صنعت بیمه یکی از صنایع مهم و تاثیرگذار در اقتصاد جهانی است که با ارائه پوششهای مالی در برابر ریسکها و حوادث مختلف، مزایا زیادی را برای افراد و کسب و کارهای مختلف به همراه دارد.یکی از چالشهای اساسی در صنعت بیمه، تقلبات بیمهای است. به علت تقلبات بیمهای، سالانه میلیاردها دلار در جهان از دست میرود. این امر نهتنها به شرکتهای بیمه آسیب میزند، بلکه باعث افزایش هزینههای بیمه برای مشتریان میشود.
با این حال، با ورود فناوریهای نوین و کارامد مانند هوش مصنوعی، یادگیری ماشین، بلاکچین و رمز ارزها، اینترنت اشیا و تحلیل کلان داده، پیشرفت بزرگی در جلوگیری از وقوع تقلبات بیمهای رخ داده است.
در ادامه قصد داریم تا فناوریهای تاثیرگذار بر شناسایی و کاهش تقلبات بیمهای را بیشتر بشناسیم و تاثیر این ابزارهای کلیدی را بیشتر مورد بررسی قرار دهیم.
تقلبات بیمهای
تقلبات بیمهای شامل هرگونه اقدام عمدی برای دریافت خسارت یا مزایای بیمهای به صورت غیرقانونی است. این تقلبات میتواند توسط بیمهگذاران، نمایندگان بیمه یا حتی کارکنان شرکتهای بیمه انجام شود. در ادامه قصد داریم تا برخی از انواع تقلبات بیمهای را معرفی کنیم:
تقلب در بیمه شخص ثالث
بیمه شخص ثالث یکی از رایجترین انواع بیمه در حوزه خودرو است که خسارتهای ناشی از حوادث رانندگی را پوشش میدهد. تقلب در این حوزه بسیار شایع است و سالانه هزینههای سنگینی به صنعت بیمه و بیمهگذاران واقعی تحمیل میکند.
تقلب در این نوع بیمه میتواند شامل جعل تصادف و ادعای خسارت جعلی، دستکاری در مدارک و گزارشها، جعل گواهی پزشکی، تغییر گزارش پلیس، جعل فاکتورهای تعمیرگاهی، تقلب در تعیین مقصر حادثه و همدستی با شاهد باشد.
تأثیرات تقلب در بیمه شخص ثالث
- افزایش حق بیمه برای همه مشتریان
- طولانی شدن فرآیند پرداخت خسارت به دلیل نیاز به بررسیهای بیشتر
- کاهش اعتماد عمومی به سیستم بیمه
- هزینههای قانونی و قضایی برای پیگیری پروندههای تقلبی
- تقلب در بیمه عمر
بیمه عمر یکی از مهمترین محصولات بیمهای است که به منظور تأمین امنیت مالی خانواده در صورت فوت فرد بیمهشده طراحی شده است. این نوع بیمه نیز مانند سایر انواع بیمه، هدف تقلب و کلاهبرداری قرار میگیرد که سالانه میلیونها دلار به صنعت بیمه خسارت وارد میکند.
تقلب در این نوع بیمه میتواند شامل پنهانکاری اطلاعات پزشکی، ارائه مدارک جعلی و ارائه اطلاعات نادرست درباره شغل و سبک زندگی باشد.
تأثیرات تقلب در بیمه عمر
- افزایش حق بیمه برای تمام مشتریان
- طولانی شدن فرآیند پرداخت خسارت
- کاهش اعتماد عمومی به صنعت بیمه
- افزایش هزینههای عملیاتی شرکتهای بیمه
- تقلب در بیمه آتشسوزی و اموال
بیمه آتشسوزی و اموال از جمله مهمترین انواع پوششهای بیمهای است که مالکان اموال را در برابر خسارات ناشی از آتشسوزی، سرقت و سایر خطرات محافظت میکند.
تقلب در این نوع بیمه میتواند شامل ایجاد آتشسوزی عمدی، دستکاری در سیستمهای امنیتی و اطفاء حریق، استفاده از مواد اشتعالزا، اغراق در ارزش واقعی اموال، جعل فاکتور و مدارک، جعل صحنه سرقت، ایجاد آسیبهای عمدی و نسبت دادن خسارات قدیمی به حوادث جدید باشد.
تأثیرات تقلب در بیمه آتشسوزی و اموال
- افزایش حق بیمه برای تمام مشتریان
- کاهش سودآوری شرکتهای بیمه
- کاهش اعتماد عمومی به صنعت بیمه
- افزایش بار کاری مراجع قضایی
تأثیرات اقتصادی تقلب در صنعت بیمه
سالانه بیش از دهها میلیارد دلار در جهان و میلیاردها تومان در کشور خودمان از طریق تقلبات بیمهای، به شرکتهای بیمه و صنعت بیمه خسارت وارد میشود. این مسئله در قدم اول، موجب افزایش حق بیمه برای تمامی مشتریان میشود.
در ادامه، افزایش بروز تقلبات بیمهای باعث کاهش سودآوری شرکتهای بیمه میشود که این موضوع نیز به نوبه خود آسیب بزرگی به صنعت بیمه وارد میکند. همچنین، هزینه های نظارتی و حقوقی نیز برای مدیریت و کنترل تقلبات بیمهای افزایش خواهد یافت.
این موارد نشان میدهد که مبارزه با تقلبات بیمهای نهتنها یک ضرورت اقتصادی، بلکه یک نیاز اساسی برای حفظ اعتماد مشتریان و افزایش سودآوری است.
نقش فناوری در کاهش تقلبات بیمهای
فناوریهای نوین مانند هوش مصنوعی میتوانند با افزایش شفافیت، سرعت و دقت در پردازش اطلاعات، به کاهش تقلبات بیمهای کمک کنند و گامی بزرگ در پیشرفت این صنعت مهم بردارند.
هوش مصنوعی و یادگیری ماشین

با ورود هوش مصنوعی و یادگیری ماشین به صنعت بیمه، این صنعت دچار تغییر و تحولات عظیمی شده است. این فناوریها به شرکتهای بیمه کمک میکنند تا تقلبات را با دقت و سرعت بیشتری شناسایی کنند و در مواردی از وقوع آنها جلوگیری کنند.
کاربردهای کلیدی هوش مصنوعی در شناسایی تقلبات بیمهای
هوش مصنوعی در حوزههای گوناگونی میتواند شناسایی و مدیریت تقلبات بیمهای را بهبود ببخشد. در مرحله اول، هوش مصنوعی میتواند دادههای زیادی را به صورت پیشرفته، دقیق و با سرعت بالا تحلیل کند.
در ادامه، این فناوری میتواند الگوهای غیر عادی را در پروندههای مختلف شناسایی کند و از بروز تقلبات بیمهای و پرداخت خسارتهای اشتباه جلوگیری کند.
همچنین، هوش مصنوعی این قابلیت را دارد تا ریسکهای احتمالی را بر اساس دادههای تاریخی پیشبینی کند.
کاربردهای کلیدی یادگیری ماشین در شناسایی تقلبات بیمهای
یادگیری ماشین فناوری است که به شرکتهای بیمهای این امکان را میدهد تا احتمال تقلب را برای هر پرونده به صورت جداگانه پیشبینی کنند و پروندههای مشکوک را بر اساس احتمال بروز تقلب ردهبندی کنند.
همچنین، با ذخیره کردن و ساخت شبکهای منسجم از دادههای دریافتی که به صورت لحظهای آپدیت میشوند، این فناوری میتواند با ارائه یک تحلیل شبکهای، حلقههای تقلب سازمانیافته را شناسایی کند.
مزایا استفاده از هوش مصنوعی و یادگیری ماشین در صنعت بیمه
- افزایش دقت
- کاهش خطاهای انسانی در تشخیص تقلب
- شناسایی الگوهای پیچیده
- پردازش هزاران پرونده در مدت زمان کوتاه
- کاهش زمان بررسی پروندههای خسارت
- کاهش پرداختهای اشتباه حاصل از تقلبات بیمهای
- بهینهسازی منابع انسانی
هوش مصنوعی و یادگیری ماشین در حال تبدیل شدن به سلاح قدرتمند صنعت بیمه در مبارزه با تقلب هستند و شرکتهایی که از این فناوریهای نوین در کسب و کار خود بهره ببرند، نه تنها در کاهش تقلب موفقتر خواهند بود، بلکه مزیت رقابتی قابل توجهی در این صنعت کسب خواهند کرد.
بلاکچین (زنجیره بلوکی)

فناوری بلاکچین (زنجیره بلوکی) با ایجاد یک سیستم غیرمتمرکز، امکان دستکاری در دادههای بیمهای را کاهش میدهد و به همین دلیل، میتواند در کاهش تقلبات بیمهای تاثیرگذار باشد.
این فناوری به دلیل شفافیت بالا در فرآیندهای پرداختی و قابلیت ردیابی تمام تراکنشها، یک گزینه مناسب برای شرکتهای بیمهای، به منظور جلوگیری از بروز تقلبات بیمهای است.
همچنین، در فناوری بلاکچین، دادههای ثبت شده تغییرناپذیر هستند و یکپارچگی مشخصی بین آنها وجود دارد.
در آخر، به دلیل تاثیرگذاری این فناوری در روشهای پرداختی و حذف واسطهها در فرآیندهای بیمهای، هزینههای عملیاتی و اداری کاهش پیدا میکند و فرآیندهای پرداخت خسارت بهینهسازی میشود که این موضوع میتواند تا حد قابل قبولی خسارات ناشی از تقلبات بیمهای را جبران کند.
کاربردهای بلاکچین در مبارزه با تقلب بیمهای
- قراردادهای هوشمند
- حذف امکان دستکاری در شرایط قرارداد
- پرداخت خودکار خسارت هنگام تحقق شرایط تعریف شده
- ایجاد شناسههای دیجیتال غیرقابل جعل برای بیمهگذاران
- رصد سوابق بیمهای افراد در شبکه
- پیشگیری از جعل هویت در بیمهنامهها
- پیشگیری از ثبت خسارات تکراری
- قابلیت اشتراکگذاری اطلاعات بین شرکتهای بیمه
- ثبت دائمی و شفاف تمام پروندههای خسارت
- ثبت مالکیت و ارزش داراییها در بلاکچین
- پیشگیری از ادعاهای جعلی درباره اموال
- شفافیت در ارزشگذاری داراییها
بلاکچین با ایجاد اعتماد دیجیتال و شفافیت بیسابقه، پتانسیل بالایی برای کاهش تقلب در صنعت بیمه دارد و در بلندمدت، بلاکچین میتواند ساختار صنعت بیمه را متحول کرده و روابط بین بیمهگران و بیمهگذاران را به سطح جدیدی از اعتماد و کارایی برساند.
بیشتر بخوانید : پیشرفتهای تکنولوژیک در ارزیابی خسارت: پهپاد، کلانداده و هوش مصنوعی
اینترنت اشیاء (IoT)

اینترنت اشیاء با اتصال دستگاههای هوشمند و جمعآوری دادههای لحظهای، میتواند تاثیر بسیار زیادی در کاهش تقلبات بیمهای داشته باشد و با ارائه اطلاعات معتبر و قابل اعتماد، امکان تقلب در بیمه را به حداقل برساند.
با استفاده از این فناوری، شرکتهای بیمه میتوانند الگوی رانندگی کاربران خود را ثبت کنند و حق بیمه را برای رانندگانی که رفتار ایمن دارند کاهش دهند. همچنین، با استفاده از اطلاعات جمعآوری شده توسط این سیستم، شرکتهای بیمه میتوانند شدت و شرایط تصادف را به صورت دقیق تشخیص بدهند و ادعاهای دروغین برای دریافت خسارت را شناسایی کنند.
این فناوری، نهتنها در بیمه خودرو، بلکه در بیمه سلامت نیز کاربرد دارد. شرکتهای بیمه با استفاده از اینترنت اشیا میتوانند فعالیتهای بدنی، ضربان قلب و الگوی خواب و اطلاعاتی از این شکل را جمعآوری کنند و از ارائه گزارشهای نادرست پزشکی جلوگیری کنند و طرحهای بیمهای شخصیسازی شدهای را به کاربران خود ارائه کنند.
مزایای اینترنت اشیاء در کاهش تقلبات بیمهای
- امکان جمعآوری دادههای معتبر و لحظهای
- ثبت خودکار حوادث برای بررسی خسارات
- شناسایی الگوهای غیرعادی و فعالیتهای مشکوک
- ارائه سیستمهای نظارتی دقیق
- پرداخت سریعتر خسارات واقعی
- کاهش هزینههای بررسی پروندههای مشکوک
- تعیین دقیقتر حق بیمه بر اساس رفتار واقعی
اینترنت اشیاء با ایجاد ارتباط مستقیم بین بیمهگران و داراییهای بیمهشده، تحولی اساسی در پیشگیری از تقلب ایجاد کرده است و در آیندهای نزدیک، بیمههای مبتنی بر اینترنت اشیا به یک استاندارد در صنعت بیمه تبدیل خواهند شد.
چالشهای استفاده از فناوریهای نوین در کاهش تقلبات بیمهای
اگرچه فناوریهای جدید راهکارهای مؤثری برای کاهش تقلب ارائه میدهند، اما چالشهایی نیز در این مسیر وجود دارد. به عنوان مثال، یکی از اصلیترین چالشهای استفاده از فناوری در کاهش تقلبات بیمهای، هزینه بالای پیادهسازی فناوریهای پیشرفته است. فناوریهای ذکر شده نیاز به یکپارچه سازی با سیستمهای سنتی شرکتهای بیمه دارند و تمامی کارکنان باید به درستی آموزش داده شوند.
البته باید به این موضوع توجه کرد که این فناوریها برای پیشرفت در آینده و کسب و مزیت رقابتی بسیار مهم هستند و به نوعی سرمایهگذاری بلند مدت برای تمامی کسب و کارها محسوب میشوند.
سخن پایانی
با پیشرفت فناوریهایی مانند هوش مصنوعی، یادگیری ماشین، بلاکچین و اینترنت اشیاء، صنعت بیمه به سمت خودکارسازی و کاهش تقلب حرکت میکند. تقلب بیمهای یک چالش بزرگ برای صنعت بیمه است، اما فناوریهای نوین میتوانند با افزایش شفافیت و کارایی، به کاهش آن کمک کنند. در آینده، کسب و کارهایی موفق خواهند بود که از این فناوریها به بهترین نحو بهرهببرند و از آنها در مسیر درست استفاده کنند.